Waarom netcongestie en curtailment een rem zetten op duurzame energie in Nederland
De energietransitie klinkt als een logisch proces: meer zonnepanelen, meer windmolens, en klaar. Toch blijkt het niet zo simpel te zijn. In Nederland lopen we tegen een paar flinke obstakels aan, en twee termen komen daarbij vaak terug: netcongestie en curtailment. Begrijp je niet direct wat dat betekent? Geen zorgen, je bent niet de enige. Deze technische begrippen hebben alles te maken met waarom de duurzame stroom die we opwekken niet altijd effectief wordt gebruikt.
Slimme oplossingen voor een overbelast elektriciteitsnet
Stel je een drukke snelweg voor tijdens de spits. Iedereen probeert tegelijk door dezelfde smalle doorgang te rijden. Dat is precies wat er gebeurt met het Nederlandse elektriciteitsnet: het is overbelast. We noemen dat netcongestie. Door de groei van duurzame energieprojecten zoals zonneparken en windmolens is er simpelweg meer aanbod van stroom dan het net aankan. Bijvoorbeeld in Noord-Brabant en Limburg kunnen bedrijven die zonnepanelen willen installeren vaak niet eens aangesloten worden op het net. Het gevolg? Energie die duurzaam opgewekt wordt, kan niet naar de gebruikers worden gestuurd. Zonde, toch? Dit probleem wordt aangepakt door bedrijven zoals KiesZon, die oplossingen zoeken om dit proces soepeler te laten verlopen, bijvoorbeeld met slimme technologieën en energieopslag.
Wat is curtailment en waarom verspillen we groene energie?
Netcongestie is al frustrerend, maar curtailment maakt het nog erger. Dit is het bewuste proces waarbij duurzame energieopwekking wordt beperkt. Ja, je leest het goed: zonneparken en windmolens worden letterlijk uitgeschakeld, omdat het net de stroom niet aankan. Absurd, vooral als je bedenkt dat fossiele centrales dan vaak moeten bijspringen om aan de vraag te voldoen. Denk bijvoorbeeld aan een zonnige zomerdag. Iedereen die zonnepanelen heeft, wekt meer energie op dan ooit. Maar als die energie niet gebruikt of opgeslagen kan worden, schakelt de productie gewoon uit. En dat terwijl we keihard werken om minder afhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen. Gelukkig zijn er initiatieven om dit soort verspilling te voorkomen. Zij zetten in op slimme energieopslag en technieken om overtollige stroom later te gebruiken.
Hoe pakken we dit aan?
Als je dit allemaal hoort, klinkt het misschien alsof we vastzitten. Maar dat is niet zo! Er zijn allerlei slimme oplossingen in ontwikkeling om deze uitdagingen aan te pakken. Een paar ideeën:
- Energieopslag: Denk aan batterijen die stroom opslaan voor later gebruik. Dit voorkomt dat energie verloren gaat en vermindert de druk op het net.
- Slim energiemanagement: Met technologieën zoals slimme meters kunnen bedrijven en huishoudens hun energieverbruik beter afstemmen op het aanbod.
- Netwerkuitbreiding: Ja, het is duur en tijdrovend, maar het uitbreiden van het elektriciteitsnet is onvermijdelijk. Denk hierbij aan dikkere kabels en meer transformatiestations.
- Decentrale energievoorziening: Lokale oplossingen, zoals microgrids, maken het mogelijk om energie te delen binnen een buurt of wijk. Zo hoeft het niet eerst door het landelijke net.
Wat kunnen wij doen?
Ook jij en ik kunnen iets bijdragen. Het laden van je elektrische auto of het aanzetten van je vaatwasser in de daluren kan al helpen. Bovendien kunnen bedrijven samenwerken met netbeheerders en experts om energie slimmer in te zetten. Kleine veranderingen maken op grote schaal een groot verschil.