Vandaag geopend: 08.00 - 18:15

‘Ik concludeer dat de huidige situatie mede door jullie toedoen is ontstaan’ n

Samenwerking vissers als laatste strohalm

Vissers hebben genoeg van de macht van een producentenorganisatie en enkele monopolisten in hun sector. En zij zeggen dat de overheid meer rekening houdt met de belangen van natuurorganisaties dan met die van hen. Dit resulteert volgens hen in allerlei regels en besluiten die het de vissers steeds moeilijker maken om te overleven. Velen daarvan stoppen dan ook. Daardoor zijn er nog maar weinig bedrijven over. Ze geven aan dat het al vijf over twaalf is. Daardoor komen zij sinds kort regelmatig samen over wat te doen. Deze vissers zijn afkomstig uit onder meer: Volendam, Urk en Den Oever. De oplossing lijkt te zijn om hun problemen te agenderen en waar nodig de weg van het recht te kiezen.
Door Laurens Tol

[ads id=66]

Een overheidsmedewerker was uitgenodigd voor de vissersbijeenkomst van vorige week in Smit-Bokkum. Deze ambtenaar doceerde bijvoorbeeld over hoe wet- en regelgeving tot stand komt en over de naleving daarvan. Ook maakte hij duidelijk waarom men de komst van producentenorganisaties (PO’s) stimuleerde. De meesten van de aanwezige vissers gaven aan zich niet vertegenwoordigd te voelen door hun PO. Daarop vroeg de overheidsmedewerker zich af waarom zij dan niet een nieuwe organisatie hiervoor oprichtten. Hij gaf een aantal voorbeelden van sectoren die zich opnieuw organiseerden en daarmee succes oogsten.
Hein Koning van IJsselmeer Vissersvereniging Sint Petrus toont tijdens de bijeenkomst zijn ongenoegen over de gang van zaken bij het Ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij (LNV). Hein: ,,Wij willen graag aan tafel met het ministerie, samen met de PO. Dit verzoek wordt dus afgewezen. Daarom is mijn concrete vraag: hoe komen wij aan tafel bij LNV?”
De ambtenaar reageert door te vertellen dat LNV een uitvoeringsorganisatie is. De enige die het beleid daarvan kan bijsturen, is de volksvertegenwoordiging. Kortom, het ministerie voert de opdrachten uit die het krijgt van de Tweede Kamer. ,,Nu is de kabinetsformatie gaande”, vertelt de overheidsmedewerker. ,,Dat is het moment dat de Kamer weer opdrachten geeft aan de ministeries en duidelijk maakt: daar en daar gaan we weer opnieuw naar kijken. De visserij herstructureren zou zoiets kunnen zijn. Maar dan moeten jullie – de sector – dat wel aan de politiek uitleggen. En aan de partijen die jullie goedgezind zijn. Het is aan jullie om het onder de aandacht te brengen.”

‘We kunnen samen
zó sterk zijn,
maar we doen
te weinig’

Een Volendammer visser vraagt zich af of LNV niet zelf iets kan doen aan de misstanden die er volgens hem zijn. De overheidsmedewerker weet waarom dit niet gebeurt. ,,Ik constateer dat het de laatste vier jaar in de politiek nooit is gegaan over de visserij. Behalve dan over de pulsvisserijmethode. En zo’n minister, die heeft een agenda waar je koud van wordt. Van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat zit die vol met afspraken. Dus wat geen acuut probleem is, is dat al snel helemaal niet. En daarom: als je in gesprek wilt gaan, moet je een probleem op de agenda zetten. Vanzelf gaat dit niet, daarvoor is er al te veel te doen.”
Patrick Schilder (Loege) stelt de aanwezigen ervan op de hoogte dat hij contact heeft met Caroline van der Plas van de partij ‘BoerenBurgerBeweging’. Deze visser ervoer dat het niet eens zo moeilijk is om met je standpunten door te dringen tot de volksvertegenwoordiging. Patrick: ,,Een paar weken terug belde ze mij. Ik vertelde haar toen over mijn ideeën. Die gingen over dat bericht over het inpolderen van de Markerwaard. Daar stelde ze toen een vraag over in de Tweede Kamer. Niemand wil op vrijdagmiddag als hij thuis is gekomen nog iets aan zijn hoofd hebben. Ik denk dat het traditionele visserijgevoel in slaap is gesukkeld bij zo’n beetje iedereen hier. En zonder dat we het in de gaten hebben, gaat ons dat allemaal de kop kosten. We kunnen samen zó sterk zijn, maar we doen te weinig.”
Ook aanwezig is Martin Schilder, een rechtsdeskundige op het gebied van visserij. Hij promoveerde onlangs op het onderwerp en roept de vissers op de weg van het recht te bewandelen. Onlangs stelde de rechtbank de Volendammer visser Gerrit Schilder in het gelijk. Martin: ,,De visserijwetgeving zit in mijn ogen perfect in elkaar. Dus op het moment dat die niet wordt nageleefd, kun je dit afdwingen bij de rechter. Dat is nooit gebeurd in deze sector. Er is bijna geen jurisprudentie over de vissers, ze zijn nog nooit in beroep gegaan of hebben bezwaar aangetekend. Zo doen we dat in dit land als de wet niet wordt nageleefd en dat kunnen jullie dus ook doen.”
De ambtenaar wijst op wat de organisatie Urgenda op het gebied van stikstof wist af te dwingen bij de rechter. Dit is een groep van slechts vijf mensen. Kortom, via de rechtsgang is veel te bewerkstelligen, zo maakt hij duidelijk. Daarna uiten enkele vissers hun onvrede over de PO. Martin stelt daarop twee vragen.

‘Ik denk dat het
traditionele
visserijgevoel in
slaap is gesukkeld
bij zo’n beetje
iedereen hier’

,,Wie van jullie komt er opdagen als er daarvan een ledenvergadering is en wie van jullie kent de statuten van zijn vereniging?” Slechts een enkeling steekt zijn vinger op, waar een lachsalvo op volgt. ,,Daarom concludeer ik dat de huidige situatie mede door jullie toedoen is ontstaan. Deze is volgens mij erger dan jullie denken. Ik denk dat tussen één en vijf jaar jullie op het water gebeld worden. Dan zeggen ze: daar kunnen jullie je vis heenbrengen voor deze prijs. Alle veilingen zijn dan weg en er zal een vastgestelde prijs zijn. De monopolisten zijn al lang alles aan het opkopen. Mij maakt het niet uit, want ik ga zo weer naar huis. Maar als jullie niks doen, dan is de geschetste toestand binnen de kortste keren een feit.”
De vissers willen graag hun werk blijven doen. Dat is hun voornaamste wens, zo wordt daarna duidelijk. Martin stelt dat daar een mentaliteitsverandering voor nodig is. Men zal zich niet meer slechts tot het vissen kunnen beperken. Daarbij zullen zij handelaar en verwerker moeten zijn. En een individuele speler die samen met anderen een bepaald doel nastreeft. ,,Die hele mentaliteit van: ik ga op zondagavond naar mijn bootje toe, op vrijdagavond leg ik hem weer aan de kant en voor de rest wordt het geregeld, kan niet blijven bestaan.”
Er ontstaat een gesprek waarbij de vissers tevens vragen stellen. Het besef dat er iets moet veranderen om de sector in stand te houden, lijkt er te zijn. De toekomst zal uitwijzen in hoeverre de aanwezigen daad bij woord voegen en zich beter zullen organiseren. In ieder geval zullen zij binnenkort weer samenkomen om het onderlinge contact te onderhouden.

Fotogalerij