26-jarige Volendammer verdient uitgedost als vrouw zijn geld n
Justin en zijn alter ego: Janey Jacké
Het staat nog vers op ieders netvlies. Conchita Wurst werd in 2014 de meest bekende winnares ooit van het Eurovisie Songfestival. Omdat zij namelijk werd geboren als een hij. De Oostenrijkse vrouw met baard werd wereldnieuws, niet alleen om wat zij zong, maar vanwege haar excentrieke uiterlijk. Mede dankzij haar populariteit is de zogeheten drag queen scene wereldwijd gegroeid. ,,Mensen worden meer blootgesteld aan drag queens (homoseksuele mannen in opvallende vrouwenkleding, red.) en worden daardoor ruimdenkender. Het taboe gaat er een beetje af en dat is prettig wanneer je de kost verdient met jezelf als vrouw voor te doen.” Was getekend, Justin Mooijer, een 26 jarige Volendammer die leeft van een baan als drag queen. ,,Als ambitie heb ik eigenlijk wel om mijn steentje bij te dragen aan de wereldwijde acceptatie van de gay- en drag scenes.”
Door Kevin Mooijer
Toch plaatst hij een kleine kanttekening bij mevrouw Wurst. ,,Tom Neuwirth – de man achter Conchita – gaat vrijwel dagelijks als vrouw. Daarnaast is zijn make-over niet zo uitgebreid als die van een drag queen. Hij laat bijvoorbeeld als statement overduidelijk zijn baard staan, terwijl de meeste drag queens alle moeite doen om zoveel mogelijk op een echte vrouw te lijken. Mensen moeten het onderscheid niet kunnen maken, dan is het echt geslaagd. En dan is er nog het feit dat wij drag queens ons alleen puur professioneel tot vrouw omtoveren. Mij zal je in het dagelijks leven dus niet als vrouw tegenkomen.”
Justin Mooijer. Hij treedt door het hele land op als Janey Jacké en haalde zelfs een internationale prijs binnen als Miss Fish. In de drag-wereld is een vrouw ‘fish’ wanneer niet of nauwelijks te zien is dat er achter de make-up, pruik en vrouwenkleding een man schuilgaat. Inmiddels woont Justin al zes jaar in Amsterdam, maar hij bezoekt Volendam nog regelmatig.
Wanneer de voordeur aan de familiewoning aan de Damcoogh opengaat, vraag je jezelf af of er niet bij het verkeerde huis is aangebeld. Een jongeman met een stoppelbaard in een hoody steekt zijn hand uit; ,,Hallo, ik ben Justin.” Het is niet voor te stellen dat deze persoon een dergelijke indrukwekkende gedaanteverwisseling ondergaat.
Sweet sixteen
,,Tien jaar terug waren de ‘sweet sixteen’ feestjes heel erg hip. Iedereen die de magische grens van zestien bereikte, gaf een knalfeest. Ik had er al een aantal meegemaakt en wist dus wel wat de sfeer op zo’n feestje inhield. Toen op gegeven moment een goede vriendin van mij aan de beurt was, leek het me leuk om eens gek te doen en haar te verrassen met een act. Dat was de eerste keer dat ik als vrouw verkleed ging. Ik merkte die avond dat ik zoveel energie kwijt kon op dat podium. Dat was echt een bevrijding.”
Justin was 13 jaar toen hij uit de kast kwam en heeft in die fase zijn portie confrontaties van leeftijdsgenootjes wel gehad. ,,Als kind had ik niet dezelfde interesses als de andere jongentjes. Ik hield bijvoorbeeld niet van voetbal en deed niet echt jongensdingen. Dan ben je voor leeftijdsgenootjes in een dorp al snel een ‘gek druifje’. Ik klikte niet goed met Volendam. Het leek mijn ouders daarom beter om me in Amsterdam naar de middelbare school te laten gaan.” Toen Justin in het tweede jaar op de middelbare school eenmaal uit de kast kwam, kende hij geen makkelijke tijd. Pas drie jaar later, op het ‘sweet sixteen’ feestje van een vriendin ervoer hij een revelatie. ,,Ik kreeg die avond op het podium een bepaalde aandacht die ik heel leuk en interessant vond. Zodoende besloot ik het vaker te gaan doen. Al gauw merkte ik dat ik in het dagelijks leven meer rust had, omdat ik al mijn energie op het podium kwijt kon.”
Het was Justin’s jongensdroom om ooit zijn eigen restaurant te openen. Hij werkte als tiener hard om de kennis en ervaring op te doen die nodig waren om deze droom ooit te verwezenlijken. Hij volgde een opleiding aan de Hotelschool en werkte in zijn vrije uurtjes bij restaurant De Posthoorn in Monnickendam, als host en ober. ,,In de restaurantwereld heb je erg met hiërarchie te maken. Je wordt meer op leeftijd beoordeeld dan op talent of kwaliteit. In een klein restaurant is het dus moeilijk om jezelf als jongeling omhoog te werken. Je hebt de eigenaar, dan de manager, de assistent manager en dan het overige personeel. Als je dan de ambitie hebt om door te groeien, werkt het niet erg motiverend als je eigenlijk al weet dat, zolang er niemand weggaat, doorgroeien niet mogelijk is.”
‘Ik dacht altijd dat ik wel
ruimdenkend en tolerant was;
totdat je je eigen zoon in een jurk,
met een lange blonde pruik op ziet’
Op dat moment gaat de deur open en Justin’s moeder, Petra, komt binnen. Ze voorziet ons van een nieuwe koffieronde en schuift bij het gesprek aan. Justin vervolgt zijn verhaal: ,,Toen ik 18 was had ik er al twee jaar als ‘voor de lol drag queen’ opzitten. Ik wist inmiddels dat het geen kwestie was van een pruik opzetten en een factuur sturen, maar dat je wel degelijk over talenten en ervaring moet beschikken.” Een officiële drag queen-opleiding bestaat niet. ,,Ik heb natuurlijk veel online-onderzoek gedaan en daarnaast raakte ik in Amsterdam bevriend met een ervaren drag queen. Zij werd daarna mijn zogenaamde ‘drag-mama’. Van hem, of haar eigenlijk, leerde ik een hoop tips en tricks kennen. Uiteindelijk besloot ik na veel nadenken dat ik professioneel drag queen wilde worden.”
Al gauw overviel hij zijn ouders met zijn ingeving. Zij reageerden op de manier waarop waarschijnlijk de meeste ouders in deze situatie zouden reageren. Petra: ,,Ik moest wel even slikken toen hij met het nieuws kwam. Ten eerste omdat je als ouders wil dat je kinderen hun studie afmaken en ten tweede omdat ik het gewoon niet helemaal zag zitten, dat drag queen verhaal. Ik dacht altijd dat ik wel ruimdenkend en tolerant was. Totdat je je eigen zoon in een jurk, met een lange blonde pruik op ziet. Dan denk je toch bij jezelf ‘oké, dit wordt even wennen’.” Het was voor Justin’s ouders geen ongecompliceerde fase maar toen ze eenmaal aan het idee gewend waren, verliep alles voor een tijdje op rolletjes. Petra: ,,Uiteindelijk ben ik over mijn vooroordelen heengestapt en tegenwoordig ga ik regelmatig mee naar zijn shows!”
Iedere drag queen heeft haar eigen specialiteiten. Justin’s specialiteiten zijn hosten, dansen, playbacken, modellenwerk en acteerwerk. ,,Helaas heb ik het zangtalent niet meegekregen van m’n Volendammer kant”, zegt hij lachend. ,,Het grootste deel van mijn werkzaamheden is toch hosten. Ik ben dan dus als mijn alter ego, Janey Jacké, gastvrouw van een evenement. Dat kan een bedrijfsfeest zijn, een dinershow, bingo, cocktailavond of eigenlijk alles waar een hostess bij nodig is.”
Voor 10.000 man
Door de jaren heen is Janey Jacké een gevestigde naam geworden in de drag wereld. ,,Met de tijd ben ik eigenlijk steeds grotere evenementen gaan doen. Voorbeelden zijn de Gay Pride op een groot podium en Superball.” Dat laatste is een Europese drag queen talentenwedstrijd die Justin zelf ooit heeft gewonnen. ,,Verder heb ik in 2018 een show gehost voor 10.000 man en ben ik een jaar lang twee keer per week de vaste hostess van een dinershow in Amsterdam geweest. Hier trad ik dan op met twee dansers en twee danseressen. Met deze zelfde groep ben ik nu bezig met een nieuwe productie. We bieden dan een show van 25 minuten aan met dansers, kledingwissels en de hele ‘shebang’.”
Een doorsnee werkdag houdt voor de jonge Volendammer in dat hij tussen de 8 en 10 uur maakt. ,,Op de dag van een boeking sta ik ’s ochtends op, ga ik douchen en scheer ik me en dan begint het hele feest. Ik pak m’n koffer in met verschillende outfits en start met make-uppen. Dit duurt drie en een half tot vier uur. Vervolgens ga ik naar de boeking toe en daar treed ik, afhankelijk van de opdracht, tussen de één en vier uur op. Daarna is het naar huis, make-up eraf halen, koffer weer uitpakken, douchen en slapen.” De meeste boekingen ontvangt Justin via social media. ,,Vooral Facebook en Instagram zijn belangrijk voor me. Op die platforms krijg ik veel opdrachten binnen. Zowel op mijn privé accounts als op de Janey Jacké accounts. Verder ontvang ik via via natuurlijk veel aanvragen omdat ik inmiddels een bekend gezicht ben in het wereldje.”
De Nederlandse drag queen-scene is vrij klein. Er zijn een hoop ‘meiden’, zoals de drag queens zichzelf noemen, die het voor de lol doen. Maar de professionele sector is niet groot. ,,De laatste jaren is het taboe op drag queens een beetje doorbroken. Een factor die hier een groot aandeel in heeft gehad, is de Amerikaanse talentenjacht ‘RuPaul’s Drag Race’. Dit televisieprogramma heeft drag queens echt ‘mainstream’ gemaakt. In Amerika is het mateloos populair. Het spreekt daar niet alleen meer de gay-scene aan maar ook gewoon gezinnen die met een chipje op schoot voor de buis gaan zitten om ‘RuPaul’s Drag Race’ te kijken. Nu slaat het enorm over naar Europa. Binnenkort willen ze de serie ook in Engeland op gaan nemen en er wordt nagedacht over een Nederlandse variant!”
‘Voor de doorsnee mens
ben je natuurlijk een
beetje gek als drag queen’
Dankzij dit programma is er veel meer vraag naar drag queens. ,,Mensen kunnen de kunst er wat meer van inzien. Ze zien hoeveel moeite we ervoor moeten doen. Dus wij drag queens zijn heel erg blij met de populariteit van ‘RuPaul’s Drag Race’.” Ook heeft de show bijgedragen aan meer acceptatie voor drag queens. ,,Negativiteit hoort er nu eenmaal een beetje bij. Voor de doorsnee mens ben je natuurlijk een beetje gek als drag queen. Je moet er dus eigenlijk altijd wel rekening mee houden dat je een bepaalde confrontatie opeist bij sommige mensen. Van opmerkingen die op straat en online krijg lig ik persoonlijk niet wakker, die krijg je namelijk altijd wel. Over het algemeen mag ik eigenlijk niet klagen. Ik heb nooit écht veel haat ervaren als in ‘in drag’ ben.” Justin kijkt bedenkelijk en voegt een nobele statement aan zijn uitleg toe: ,,Als ambitie heb ik eigenlijk wel om mijn steentje bij te dragen aan de wereldwijde acceptatie van de gay- en drag scenes.”
Dat Justin al op jonge leeftijd uit de kast kwam, heeft zijn tijd in Volendam er niet makkelijker op gemaakt. Toch heeft de relatie met zijn thuisdorp sinds 2017 een kantelpunt gekend. ,,Mijn moeder komt van origine uit Amsterdam, maar mijn vader was een echte Volendammer. Helaas is hij in 2017 op 52-jarige leeftijd overleden na een lang gevecht tegen kanker. Het gekke is dat het overlijden van mijn vader mijn liefde voor Volendam heeft laten groeien. Het is zo’n hechte gemeenschap hier in het dorp. Mensen zijn echt betrokken en staan voor elkaar klaar. Toen bijvoorbeeld mijn vader net was overleden, stonden buren steeds met boodschappen en warm eten op de stoep. Mensen willen echt helpen. In Amsterdam weet ik niet eens wie er naast me woont. Het is twintig minuten rijden, maar het is een heel andere wereld.” Justin leunt achterover en zegt: ,,Hoe ouder ik word, hoe meer ik Volendam ga waarderen.” Toch is het antwoord op de vraag of hij in de toekomst misschien ooit weer in Volendam komt wonen vastbesloten: ‘nee’. ,,Voor sommige mensen is het moeilijk te bevatten dat een man zich in vrouwenkleding hult. Er is altijd een groep die liever de oogkleppen opzet en vooroordelen heeft en in een dorp heb je daar natuurlijk meer last van dan in een grote stad.”
‘Toen mijn vader
net was overleden,
stonden buren steeds
met boodschappen
en warm eten op de stoep’
Toch heeft Justin ook positieve ervaringen in Volendam als het gaat om zijn beroep. ,,Een tijdje terug werd ik gevraagd om op Roze Zondag op te treden in Café Motje. Uiteindelijk kwam het er niet van en trad er iemand anders op. Ik ben toen, in drag, als bezoeker naar het evenement gegaan. Dat was de eerste en tevens enige keer dat ik in Volendam als vrouw was. Ik moet zeggen dat de reacties toen best goed waren. Mensen spraken me aan en wilden met me op de foto. Een aantal mensen herkende me zelfs.”
Zowel Justin Mooijer als Janey Jacké werden herkend. Volendammers in het publiek bij Janey’s optredens is namelijk geen zeldzaamheid. ,,Er zijn vaak genoeg dorpsgenoten bij een show aanwezig. Of het nou een groep vrienden is of een stel dat gezellig uitgaat, ze hebben plezier bij onze shows. Als ik dan na afloop op de foto ga met mensen en ik spreek Volendams tegen ze, dan schrikken ze zich rot! Ik krijg dan vaak heel positieve reacties van ze. Soms merk ik zelfs dat ze trots zijn dat ik een Volendammer ben. Ik vind het echt motiverend om te zien dat ook Volendammers zich beginnen open te stellen voor deze wereld en gewoon aanschuiven bij een drag-show. Echt super!”
Wildvreemden
Petra is ook zichtbaar trots op haar zoon: ,,Justin heeft een aantal fans op het dorp. Er zijn hier mensen die zijn carrière echt volgen. Ik word vaak aangehouden in Volendam, ook door wildvreemden, ze willen dan even zeggen hoe fantastisch ze mijn zoon vinden. Ik merk dat hij een bepaalde uitstraling heeft die mensen erg aantrekt.”
Petra herinnert zich een specifiek voorbeeld. ,,Ik was met hem mee naar een optreden voor groot publiek op de Gay Pride. We stonden backstage te wachten tot Justin het podium weer op moest en werkelijk iedereen die achter de hekken langsliep wilde zijn aandacht. Hij is een soort celebrity op dat moment.” Justin lacht: ,,Wat erkenning voor je werk is leuk, toch?”
De 26-jarige Volendammer hoopt dit werk nog jaren te mogen doen. ,,Zo lang ik het leuk vind en m’n lichaam het nog trekt, heb ik geen reden om te stoppen. Er zijn drag queens van over de 60! Dus misschien blijf ik wel drag queen tot mijn pensioengerechtigde leeftijd…”
Wil je meer weten van Justin Mooijer en Janey Jacké?
Wil je een show bijwonen? Of heb je een vraag voor Justin? Volg Janey Jacké dan op Facebook en Instagram!
Foto’s: Cora Surie-Hendriks, Taco van der Werf en Justin Mooijer.