Volendammer Evert Voortman meest besproken persoon in vliegerij na onwaarschijnlijke route van timmerman naar piloot n

Gezag voor de captain

De eerste vraag in zijn prachtige nieuwbouwhuis wordt door Evert zelf gesteld: waar zal hij beginnen? Het is een logische vraag, aangezien zijn biografie onderhand rijp is voor een stevig boek. Na enkele minuten wikken en wegen gaat hij terug naar zijn periode als scholier op De Triade in Edam, waar Evert een opleiding tot timmerman volgde. ,,Ik was op school altijd wat onzeker, vond het lastig om mee te komen met de rest”, vertelt de zoon van Evert Bei en Marga Bont. ,,Toen ik mijn diploma behaalde, was ik superblij. Ik kon eindelijk aan het werk en stoppen met leren. Ik werd aangenomen bij Klies & Jozef Bouw, waar ik fulltime aan de slag ging als timmerman.”
Evert was duidelijk niet helemaal op zijn plek in het bouwwereldje. ,,Ik had het niet naar mijn zin. Maar het was voor mij echt geen optie om weer de schoolbanken in te gaan. Op een gegeven moment ben ik gaan solliciteren bij een koeriersbedrijf. Daar kon ik aan de slag, maar ik zou 900 euro per maand gaan verdienen. Dat ging natuurlijk nergens over.”
Wekelijkse uitje
Totdat in 2001 de Nieuwjaarsbrand volgde in Café ‘t Hemeltje. Evert was erbij en kwam met de schrik vrij. ,,Ik ben wel bewusteloos geweest. Voordat ik op dat punt kwam, flitste mijn leven aan me voorbij. Ik heb het geluk gehad dat ik weer wakker ben geworden. Daardoor ging ik anders nadenken over het leven. Een half jaar na de brand ben ik daarom een parttime opleiding aan de middelbare technische school (mts) gaan volgen, naast mijn vaste baan in de bouw.”

‘Ik lag in die periode
bijna elke nacht
wakker, om een
antwoord te vinden
op die vragen’

Zijn vrouw Nancy, met wie Evert al sinds zijn zeventiende levensjaar samen is en twee kinderen heeft, haakt in: ,,Evert was van plan om na die opleiding een eigen bedrijf te gaan starten, bijvoorbeeld in de bouw. En dat terwijl zijn passie toen al duidelijk in de luchtvaartbranche lag. Bijna elke zondag stonden we langs de landingsbaan in Amsterdam. Dan zouden we zogenaamd gaan uiteten of iets anders leuks ondernemen, maar we eindigden toch elke keer weer bij Schiphol…”
Evert: ,,Het gevoel dat ik kreeg als er een taxiënd vliegtuig voorbijreed en de piloot naar mij zwaaide, was onbeschrijflijk. Zo’n trots gevoel, weet je wel. Zo bijzonder.”
Jan Pet
Na verloop van tijd mocht Evert ‘toevallig’ meebouwen aan het nieuwe huis van Jan Tuijp (pet). De voormalig bassist van BZN is tevens een begenadigd piloot, heeft een eigen vliegtuig (PH-BZN) en geeft ook les op hoog niveau. Vandaar dat Evert en hij een klik hadden. ,,Jan liep vaak met zijn koffertje de deur uit en even later zag ik hem dan vliegen boven Volendam. Na lang twijfelen vroeg ik hem of ik een keer mee mocht. Jan was er meteen enthousiast over. Een paar weken later zaten we samen in de lucht. Jan liet mij zelfs een beetje sturen en landen. Daarna was ik helemaal verkocht.”
Maar Evert besefte tegelijkertijd dat hij een pittige en misschien wel onhaalbare route zou moeten afleggen om het tot piloot te schoppen. Los van de vele opleidingen en cursussen zou hij dan immers ook een behoorlijke som geld moeten lenen. Als dat al zou lukken, zou het een enorme druk op zijn schouders leggen. Evert: ,,Joop Buijs, de bap van Nancy, heeft uiteindelijk de doorslag gegeven. Ik lag in die periode bijna elke nacht wakker, om een antwoord te vinden op de vragen: wat wil ik en wat kan ik? Totdat Joop zei: als je iets écht wilt, dan kan het. Toen ging er bij mij een knop om en ben ik serieus gaan opzoeken wat ik in hemelsnaam allemaal moest halen om piloot te worden.”

‘Toen ik vertelde
dat ik timmerman was,
werd ik uitgelachen door een groot deel
van de klas’

Nadat hij bij Jan Tuijp zijn basisbrevet had behaald, sloot hij zichzelf tijdens zijn zomervakantie drie weken lang thuis op om een plan van aanpak te maken. ,,Het was eigenlijk niet te doen”, verzucht Evert. ,,Allereerst moest mijn kennis van vakken als natuurkunde, wiskunde en Engels naar een veel hoger niveau worden getild. De enige woorden die ik in het Engels kon zeggen, waren ‘I am Evert’.”
Er klinkt weer een diepe zucht, alsof hij het herbeleeft. ,,Het zou voor mij al pittig worden om al die vakken naar havo/vwo-niveau te krijgen. Dan heb ik het nog niet eens over de theorieopleiding tot piloot, waarbij je ongeveer anderhalve meter aan boekwerk door moet ploegen en onder volle tijdsdruk staat. Je moet namelijk constant binnen bepaalde tijdskaders blijven. Anders ben je niet geschikt om als piloot te kunnen werken.”
120.000 euro
Toch besloot Evert het een kans te geven. Met zijn plan van aanpak onder zijn arm ging hij eerst naar zijn ouders. Zij waren in het begin logischerwijs ietwat sceptisch toen hun zoon zijn bijzondere toekomstideeën toelichtte. ,,Maar nadat ik mijn vader had meegenomen op een vluchtje door Volendam en aan hem liet blijken dat ik dolgraag piloot wilde worden in zo’n groot vliegtuig, steunden mijn ouders me volledig. Zij namen mij mee naar de bank, voor een gesprek.”
Ook daar werd verrast gereageerd op het speciale plan van aanpak dat Evert had gemaakt. ,,Zoiets hadden ze nog nooit gezien”, lacht Evert. ,,De directeur liet me uiteindelijk 120.000 euro lenen via de overwaarde van het huis van mijn ouders. Achteraf gezien hebben zij daarmee een gigantisch risico genomen. Ik ben ze daar eeuwig dankbaar voor.”
Stap één was dus gezet. Stap twee was het inschrijven voor de eerste opleidingen. Evert begon daarmee toen hij 23 jaar was. ,,Na een tijdje ben ik parttime gaan werken bij Klies & Jozef en uiteindelijk heb ik zelfs mijn baan opgezegd. Er was sowieso geen weg meer terug en ik wilde me zo veel mogelijk op mijn studie focussen. Dat waren af en toe al pittige tijden, ook voor het thuisfront.”
Nancy: ,,Maar Evert was totaal niet blij in de bouw. Dat kon gewoon niet meer. Ik wist dat dit zijn passie was. Dan moet je daarvoor gaan. Ooit zou het beter worden, dat wist ik.”
Uitgelachen
Ook stap twee kon Evert in relatief korte tijd afvinken. De benodigde certificaten voor de losse vakken als natuurkunde en Engels had hij vrij snel in de pocket. Het langverwachte moment was daar: de onvermoeibare Volendammer kon beginnen aan de theorieopleiding tot piloot. Zijn eerste schooldag was ook direct memorabel. ,,Ik arriveerde daar in mijn kapotte spijkerbroek en gescheurde truitje, als een echte bouwvakker”, blikt hij terug. ,,Mijn klasgenoten zaten bijna allemaal netjes in maatpak te wachten. Ik ging achter in het lokaal zitten, een beetje zoals die onzekere scholier van voorheen. Bij de voorstelronde bleek al snel dat elf van de twaalf klasgenoten hoogopgeleid waren. Toen ik vertelde dat ik timmerman was, werd ik uitgelachen door een groot deel van de klas.”

‘Ik eindigde de
theorie-opleiding
met een gemiddelde score van 97%.
Vrij bizar natuurlijk’

Evert keerde met een zeer neerslachtig gevoel terug in Volendam, met anderhalve meter aan boeken bij zich. Die moest hij binnen negen maanden in zijn hoofd stampen. ,,Ik kwam thuis en zei tegen Nance: hier ga ik niet eens aan beginnen. En dat terwijl ik net tienduizend euro had overgemaakt voor die boeken en mijn ontslag al had ingediend. Ik had dus geen keus. Ik moést dit doorstaan.”
Hij ging door een loodzware tijd. Soms haalde hij de nacht door om alles te kunnen bijbenen. Vooral met de Engelse taal had Evert moeite. Hij was in zijn hoofd continu aan het vertalen. Tijdens de lessen schreef hij alle woordjes op in een schrift, zodat Nancy hem in de avonduren kon overhoren. Nancy: ,,Toen zijn eerste examen van de twaalf naderde, zei hij dat hij het niet zou gaan maken. Dat maakte mij wel zenuwachtig. Maar Evert zei: als ik dit eerste examen al niet haal, zorgt dat alleen maar voor onzekerheid. Hij wilde het alleen afleggen als hij het honderd procent zou halen.”
Evert: ,,Mijn klasgenoten dachten toen natuurlijk: daar gaan we al met die timmerman, die gaat het nooit halen. Totdat het tweede examen naderde en ik er plots ontzettend lekker in zat. Ik opperde het idee om de eerste drie examens allemaal af te leggen, terwijl de rest nog bij het tweede zat.”
Pisa
Toen Evert die met succes afrondde, begon hij respect af te dwingen. Al snel bleek dat het geen incident was. Evert putte kracht uit de momenten waarop hij werd uitgelachen en beet zich volledig vast in de materie. Hij groeide uit tot de meest besproken leerling van de opleiding, in positieve zin. ,,Ik eindigde de theorie-opleiding met een gemiddelde score van 97%. Vrij bizar natuurlijk. Bij de diploma-uitreiking moest ik ook naar voren komen. Ik had het hoogste cijfer van het hele zootje. Die motivatie heb ik weten vast te houden tot in de cockpit. Niemand kon me stoppen.”
Na de theorie volgde de praktijk. Die opleiding duurde al met al zo’n anderhalf jaar. ,,Daarvoor moest ik onder meer een half jaar in Breda wonen. Ik mocht natuurlijk zo min mogelijk geld uitgeven, dus kwam terecht in een hokje van twee bij twee, boven een café. Daar moest ik dan studeren en slapen. Dat heb ik een paar maanden volgehouden. Nadien ben ik elke dag op en neer gaan rijden vanuit Volendam. Soms zat ik om vier uur ’s morgens in de auto voor één vlieglesje. Best gek eigenlijk…”
Maar Evert ging door. En door. En door. ,,Na het afronden van de praktijkopleiding heb ik een paar weken geoefend voor sollicitatiegesprekken en psychologische testen. Een half jaar later werd ik door Ryanair aangenomen als copiloot. Ik moest gaan wonen in Pisa, Italië. In het eerste half jaar verdiende ik 950 euro per maand, terwijl ik 1500 euro kwijt was aan kosten. Maar ik wist: ooit kom ik in Nederland aan het werk. Dat is weliswaar heel lastig, want ons land kent maar vier maatschappijen. Maar ik had er het volste vertrouwen in. Dit was niet mijn einddoel.”
Gezagvoerder
Zo geschiedde. Nog geen jaar later werd Evert aangenomen door multinational TUI. Hij was inmiddels 26 jaar en zijn einddoel kwam steeds scherper in zicht. ,,Die hele periode als copiloot is eigenlijk ook nog een soort leerschool. Althans, zo zie ik het. Captain worden op een groot vliegtuig was mijn ultieme bestemming.”
De meeste gezagvoerders zijn minimaal 40 jaar. Maar ook hierin volgde Evert een uitzondering op de regel. Begin 2016 kreeg hij het nieuws dat hij de opleiding tot gezagvoerder mocht gaan volgen. Nancy: ,,We hadden inmiddels al een zoontje. Drie dagen voordat ik zou bevallen van een dochtertje, kreeg Evert te horen dat hij captain kon worden. Die kans wilde hij natuurlijk niet laten lopen. Hij heeft wekenlang bij zijn ouders geslapen, anders zou hij het niet redden. Hij heeft ons dochtertje amper gezien in de eerste maanden van haar leven. Hij beet zich weer helemaal vast in die studie.”

‘Ik kreeg een vliegtuig mee van
80 miljoen euro,
terwijl ik voorheen
met veel pijn en moeite
in een bouwbusje mocht rijden’

Evert: ,,Je wordt compleet door de mangel gehaald. Gedurende die opleiding kijken ze onder meer wanneer je breekt tijdens het vliegen in een simulator. Dat heb ik ook meegemaakt. Ik vloog met een Boeing 737, maar had minder systemen dan in het vliegtuigje van Jan Pet. Bovendien stierven er mensen in het vliegtuig, onder wie de copiloot. Ondertussen werkte de automatische piloot niet meer en het was overal slecht weer, dus ik kon nergens landen. Maar opgeven was geen optie. Als je dat doet, ben je niet geschikt om captain te worden en is je kans verkeken. Na die test heb ik een half uur lang roerloos voor me uitgestaard in mijn auto. De nacht erna deed ik geen oog dicht.”
80 miljoen euro
Uiteraard behoorde Evert tot de ruim vijftig procent die de opleiding tot gezagvoerder behaalt. En nu vliegt hij al bijna tien jaar op een Boeing 737, waarvan ruim twee jaar als gezagvoerder. Om nog maar te zwijgen over de periode waarin hij de hele wereld rondvloog in een Boeing 767. ,,De eerste vlucht als gezagvoerder vormde een van de mooiste momenten uit mijn leven”, straalt hij. ,,Ik kreeg van mijn werkgever een vliegtuig mee van ruim 80 miljoen euro. En dan te bedenken dat ik voorheen met veel pijn en moeite in een bouwbusje mocht rijden. Haha, best onwerkelijk.”

‘Ik begon als
onzeker jongetje
en nu vlieg ik
regelmatig 200 mensen
naar hun bestemming.’

Hij heeft regelmatig familie, vrienden en andere Volendammers aan boord. Eén keer zaten er ruim veertig Volendammers in zijn vliegtuig. Evert deed zijn welkomspeech toen speciaal voor zijn dorpsgenoten een keer extra in het bekende dialect. ,,Ik zit nu echt op mijn plek”, verzekert de doorbijter. ,,Ik rijd met mijn auto naar Schiphol, doe even een vluchtje en rijd weer terug naar huis in Volendam. Het is fantastisch. Ik begon als onzeker jongetje en nu vlieg ik regelmatig 200 mensen naar hun bestemming. Maar ik zal nooit vergeten dat ik eindeloos veel hulp heb gehad. Mijn vrouw Nancy en ouders zijn altijd achter me blijven staan, wat er ook gebeurde. Ook van mensen als Jan Tuijp en collega Iwan Tol heb ik heel veel steun ontvangen. Daar ben ik héél dankbaar voor.”

Zijn schuld, van in totaal 120.000 euro, is afgelost. En Evert is nog steeds de meest besproken persoon in de vliegerij. Hij laat zien dat alles in het leven mogelijk is, als je maar bereid bent om er hard voor te knokken. Nancy: ,,Evert heeft iedereen verbaasd met zijn wilskracht en doorzettingsvermogen. Als ik een 9,8 zou halen, zou ik op mijn kop staan. Maar Evert zegt dan: hoe kom ik de volgende keer tot een 10? Hij heeft zelfs fouten in leerboeken ontdekt.”
MH-17
Bang dat er iets fout gaat, is Evert niet. Hij weet hoe goed de opleidingen zijn, hoe veilig een vliegtuig is en hoe incidenteel er een ongeluk gebeurt. Desondanks heeft de fatale MH17-vlucht van Amsterdam naar Kuala Lumpur in 2014 hem wel diep geraakt. Een paar maanden eerder vloog Evert nog over hetzelfde punt in Oost-Oekraïne als waar het betreffende vliegtuig neerstortte…
Zo heeft hij al wel meer heftige dingen meegemaakt in zijn loopbaan als piloot, onder meer op een vlucht van Aruba naar Schiphol. ,,Halverwege kreeg een passagier een hartstilstand. Het was een jonge vrouw van 47 jaar die samen met haar man vakantie had gevierd. Ze is meteen gereanimeerd en wij zijn onmiddellijk uitgeweken naar de dichtstbijzijnde luchthaven, op anderhalf uur vliegen. Helaas overleefde de vrouw het niet. Uit angst voor een virus werd het hele vliegtuig in quarantaine gezet. Hebben we nog uren moeten wachten voordat we weer mochten opstijgen.”
Een andere nare ervaring had hij op een vlucht van Dubai naar Amsterdam. Een paar weken voordat het luchtruim boven Syrië werd gesloten, vloog hij over het alom gevreesde Aleppo. ,,Op een gegeven moment zagen we een gigantische rookpluim uit de stad komen. Dat was heel heftig om te zien. Eenmaal in Nederland zag ik op het nieuws dat er een aanslag was gepleegd op een basisschool, op het tijdstip dat wij eroverheen vlogen. Ik heb die aanslag dus gewoon zien gebeuren…”
Zo bracht hij vrij recent ook een grote groep vluchtelingen van Beiroet (Libanon) naar Newcastle (Engeland). ,,Als de passagiers instappen, sta ik daar meestal even te kijken. Normaal gesproken vervoeren we vakantiemensen, maar dit was andere koek. Die mensen zaten midden in een oorlog. Je zag de angst in hun ogen. En bij de take-off ging opeens iedereen schreeuwen, van blijdschap en verdriet tegelijk. Eenmaal in Engeland stapten ze uit, met vrijwel niets tot hun beschikking. Het regende keihard, het was koud en er stond een harde wind. Zij begonnen daar aan een nieuw leven, in een totáál ander land. Dat was best emotioneel om mee te maken.”
Bappie Buijs
Het lijkt een kwestie van tijd dat het levensverhaal van Evert wordt opgenomen in een boek, aangezien bovenstaande alinea’s slechts het topje van de ijsberg vormen. Maar de belangrijkste boodschappen zijn duidelijk. Dankzij een samenloop van omstandigheden en een enorme dosis arbeid heeft Evert nu zijn geluk gevonden. De rust is voorlopig wedergekeerd en zijn gezin maakt het goed. ,,Toch blijf ik erbij dat veel mensen te licht denken over beroepen in de bouwbranche”, zegt Evert tot slot. ,,Tegen mijn klasgenoten heb ik ook vaak gezegd dat timmeren echt een vak is. Vlak voordat ik stopte, mocht ik bijvoorbeeld meebouwen aan een bungalow. Als je weet wat daar allemaal bij komt kijken. Dat is ook echt niet niks. Ik heb nog steeds veel respect voor bouwvakkers.”
Na ruim twee uur praten is het tijd om af te sluiten. Zoontje Ryan en dochtertje Fem stormen het huis binnen na een ochtendje crèche en school. Ze rennen in één rechte lijn naar hun vader en springen tegelijk in zijn armen. Nancy ziet het gebeuren, met een lach van trots op haar gezicht. ,,Ik heb haar bappie Joop Buijs na mijn opleiding tot gezagvoerder een levensgrote bos bloemen bezorgd”, grijnst Evert. ,,Hij zal vast een paar keer hebben gedacht: waarom heb ik die jongen óóit gezegd dat hij zijn droom moest najagen? Gelukkig heeft hij kunnen meemaken dat het allemaal goed is afgelopen.”

Foto’s:

Gezagvoerder Evert Voortman in de cockpit van zijn vliegtuig.

Evert zwaait vanuit het vliegtuig.

Vliegtuigen van TUI en Ryanair.

De cockpit van een Boeing 737.

Zoon Ryan in de cockpit.

Fotogalerij

Tip de redactie!

Gemakkelijk via mail!

Deel dit artikel